Σε ένα περιβάλλον δυσοίωνο που διέψευσε τις φρούδες ελπίδες που αναπτύχθηκαν στα τέλη του 20ου αιώνα, όταν «θεωρούσαμε ότι η εποχή των πολέμων βρίσκεται πίσω μας» αναφέρθηκε ο Νίκος Δένδιας στην ομιλία του στο 1ο Συνέδριο Θαλάσσιας Ασφάλειας με θέμα «Οι διαστάσεις της θαλάσσιας ασφάλειας, και ο ρόλος τους στην ελευθεροπλοΐα», που διοργάνωσαν το Ινστιτούτο Εξωτερικών Υποθέσεων (fainst.eu) και το The Council for International Relations – Greece (cfir.gr), με τη συνεργασία του Τμήματος Ναυτιλιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς.
Με τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας να επιλέγει να στρέψει τα πυρά του στην Τουρκία και το τι μέλλει γενέσθαι στις σχέσεις με την Ελλάδα, με αιχμή και τις τοποθετήσεις της Άγκυρας για τα θαλάσσια πάρκα που εξαγγέλθηκαν στο πλαίσιο του «Our Ocean Conference». Έστω και αν η κυβέρνηση επέλεξε συνολικά να κρατήσει χαμηλούς τόνους.
Δυσοίωνο περιβάλλον
Όπως είπε «αντιμετωπίζουμε ένα περιβάλλον δυσοίωνο, με έναν πόλεμο στα βορειανατολικά μας, ένα δεύτερο πόλεμο στα νοτιοανατολικά μας, μια τρίτη σύγκρουση στα ανατολικά μας και αναφέρομαι στο Νότιο Καύκασο, Αζερμπαϊτζάν-Αρμενία. Και εάν θέλουμε να δούμε τις θαλάσσιες περιοχές, νομίζω ότι θα δημιουργήσουμε επίσης μια σκοτεινή εικόνα».
Ο Δένδιας επέμεινε ότι η ελληνική θέση είναι η εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου και η εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, κάτι που όπως είπε θα έλυνε αν και η Τουρκία συμφωνούσε να συνυπογράψει την UNCLΟS, «το 95% της διαφοράς μας με την Τουρκία διά μιας».
Σημειώνοντας μάλιστα ότι ένας τουρκικός αναθεωρητισμός στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο «θεωρεί ότι μπορεί να δημιουργηθεί στην ευρύτερη περιοχή ένα sui generis δίκαιο, το οποίο να υπηρετεί τα συμφέροντά της».
Παράδειγμα οι συμφωνίες με Ιταλία και Αίγυπτο
Έφερε ως παράδειγμα τις συμφωνίες οριοθέτησης που υπέγραψε η Ελλάδα με την Ιταλία και την Αίγυπτο, λύνοντας ζητήματα που παρέμεναν σε εκκρεμότητα επί δεκαετίες.
Όπως είπε «με την Ιταλία δώσαμε ένα παράδειγμα πώς μπορούν δύο χώρες να λύσουν μία διαφορά η οποία περιέχει και θέμα αλιευτικών δικαιωμάτων» ενώ με την Αίγυπτο «το ζήτημα επήρειας ή μη επήρειας επιλύθηκε κατά τον πλέον δίκαιο τρόπο, ανάμεσα σε δύο χώρες που απέκτησαν επίσης μια πολύ δυναμική σχέση μέσα από αυτή την επίλυση, μια σχέση που οδηγεί αυτή τη στιγμή στη δυνατότητα να έχουμε μια στρατηγική συμμαχία με την πιο σημαντική χώρα στη Βόρεια Αφρική και μια πολύ-πολύ σημαντική χώρα για τον αραβικό κόσμο».
Υπενθύμισε δε ότι η Αθήνα έφτασε στο «παρά δύο» να επιλύσει τη διαφορά με την Αλβανία, «μια διαφορά που εμπεριέχει το σύνολο των στοιχείων που εμπεριέχει και η διαφορά με την Τουρκία. Και με την Αλβανία συμφωνήσαμε να παραπέμψουμε στη Χάγη τη διαφορά μας και ήμασταν στο τελευταίο στάδιο της κατάρτισης του συμφωνητικού, μέχρι που συνέβη η γνωστή υπόθεση Μπελέρη και έχει διακόψει αυτή την πρόοδο».
Σημειώνοντας παρ’ όλα αυτά ότι «η επί της αρχής συμφωνία στον τρόπο επίλυσης υπάρχει, υπάρχει και αυτό είναι κάτι το εξαιρετικά σημαντικό».
Υπέρ της συμμετοχής σε «ΑΣΠΙΔΕΣ» και «IRINI»
Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας υπεραμύνθηκε της συμμετοχής της Ελλάδας στην επιχείρηση «IRINI» που έχει στόχο να εμποδίσει το λαθρεμπόριο όπλων στη Λιβύη αλλά κυρίως στην επιχείρηση «ΑΣΠΙΔΕΣ», «τη μεγαλύτερη στρατιωτική επιχείρηση που έκανε η ΕΕ στην ιστορία της, στα 70 χρόνια της ιστορίας της».
Ο Δένδιας αναφερόμενος στις «ΑΣΠΙΔΕΣ» επέλεξε να βάλει εμμέσως για μία ακόμα φορά τον τόνο στην συμπεριφορά της Τουρκίας απέναντι στην Ελλάδα, υποστηρίζοντας ότι «εάν υπάρχει μια χώρα από τις 27 που έχει απόλυτο και ακέραιο εθνικό συμφέρον στη δημιουργία μιας κοινής ενιαίας ευρωπαϊκής αμυντικής συνείδησης, αυτοί είμαστε εμείς. Εμείς είμαστε που σε κάποια χρόνια από σήμερα όντας 11 εκατομμύρια, θα έχουμε μια κατάσταση ασφάλειας που θα αντιμετωπίζει απέναντί μας μια χώρα που θα υπερβαίνει τα 100 εκατομμύρια. Δηλαδή θα υπάρχει ένας συντελεστής περίπου 1 προς 10».
Λέγοντας ότι είναι πολύ σημαντικό «αυτό που συνιστά ευρωπαϊκό χώρο επίσης και αυτό που συνιστά ευρωπαϊκά συμφέροντα επίσης, να μπορεί να επικαλεστεί τη στήριξη μιας κοινής αμυντικής κουλτούρας της ΕΕ».
Τι Ναυτικό θέλουμε
«Θέλουμε ένα Ναυτικό κλειστής θάλασσας; Ένα Ναυτικό που να προασπίζει μόνο τον στενό χώρο του Αιγαίου;» αναρωτήθηκε ο Δένδιας, ο οποίος έφερε για μία ακόμα φορά το παράδειγμα της τουρκικής απειλής, λέγοντας ότι «το Ιόνιο που είναι η πατρίδα μου, αυτή τη στιγμή δεν απειλείται. Αν και μετά την τελευταία τουρκική τοποθέτηση για το θαλάσσιο πάρκο στις Κυκλάδες, έχω μια εντύπωση ότι ίσως η όρεξή τους ανοίξει και για τους Αντίπαξους και ανησυχώ λίγο αλλά εν πάση περιπτώσει ελπίζω ότι υπάρχουν κάποια όρια και στον παραλογισμό της γειτονικής μας χώρας».
Οι φρεγάτες
Αναφερόμενος στο εξοπλιστικό πρόγραμμα και δη σε ότι αφορά το Πολεμικό Ναυτικό υπενθύμισε τις φρεγάτες FDI ενώ μίλησε και για τις συζητήσεις για τις αμερικανικές φρεγάτες Constellation.
«Τις φρεγάτες της επόμενης γενιάς με τη λογική να ναυπηγηθούν, να συν-σχεδιαστούν με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι η πρώτη φορά που θα συν-σχεδιάσουμε ένα βαπόρι αυτού του μεγέθους και αυτών των δυνατοτήτων. Και να παραχθούν, να συμπαραχθούν στα ελληνικά ναυπηγεία και επίσης τα ελληνικά ναυπηγεία, η ελληνική ναυπηγική βιομηχανία να μπορεί να παρέχει service σε αυτά τα δύο, όχι μόνο στα ελληνικά πλοία, γενικά στα πλοία αυτού του τύπου και του αμερικανικού ναυτικού που επιχειρούν στην περιοχή» όπως είπε.
Πρόσθεσε δε ότι η Ελλάδα συζητά με το Ηνωμένο Βασίλειο για παραχώρηση ναρκοθηρευτικών, υπενθύμισε την απόκτηση των ελικοπτέρων ROMEO και αναφέρθηκε στη δημιουργία ενός σύγχρονου «μεγάλων δυνατοτήτων» Ναυτικού που να μπορεί να «υπηρετήσει την ελληνική αντίληψη και τα ελληνικά συμφέροντα».
Επικίνδυνα σενάρια
Μιλώντας για τις συγκρούσεις στην ευρύτερη περιοχή ο Δένδιας είπε ότι τα σενάρια που του παρουσιάζονται «είναι από προβληματικά έως εξαιρετικά επικίνδυνα. Ο μόνος τρόπος η χώρα να προασπίσει την ανεξαρτησία της και την ύπαρξή της είναι να έχει επαρκείς δυνατότητες για να σταθεί στο παγκόσμιο γίγνεσθαι, όπως κάθε άνθρωπος που θέλει να υπερασπίσει το σπίτι του πρέπει να έχει μια πόρτα την οποία να μπορεί να κλείσει».