Η κυβέρνηση της Πορτογαλίας δήλωσε το Σάββατο ότι αρνείται να κινήσει οποιαδήποτε διαδικασία για την καταβολή αποζημιώσεων για τις θηριωδίες που διαπράχθηκαν κατά τη διάρκεια της υπερατλαντικής δουλείας και της αποικιοκρατίας, όπως μεταφέρει το Reuters σε αντίθεση με προηγούμενα σχόλια του προέδρου Μαρσέλο Ρεμπέλο ντε Σόουζα.
Από τον 15ο έως τον 19ο αιώνα, 6 εκατομμύρια Αφρικανοί απήχθησαν και μεταφέρθηκαν με τη βία μέσω του Ατλαντικού από πορτογαλικά πλοία και πουλήθηκαν στη δουλεία, κυρίως στη Βραζιλία. Ο Ρεμπέλο ντε Σόουζα είχε δηλώσει το Σάββατο ότι η Πορτογαλία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει διάφορες μεθόδους για την καταβολή των αποζημιώσεων, όπως η διαγραφή του χρέους των πρώην αποικιών και η παροχή χρηματοδότησης.
Η κυβέρνηση ανέφερε σε ανακοίνωση που απέστειλε στο πορτογαλικό πρακτορείο ειδήσεων Lusa ότι θέλει να «εμβαθύνει τις αμοιβαίες σχέσεις, τον σεβασμό της ιστορικής αλήθειας και την όλο και πιο έντονη και στενή συνεργασία, βασισμένη στη συμφιλίωση των αδελφών λαών». Πρόσθεσε όμως ότι δεν έχει «καμία διαδικασία ή πρόγραμμα συγκεκριμένων ενεργειών» για την καταβολή αποζημιώσεων, σημειώνοντας ότι η γραμμή αυτή ακολουθήθηκε από προηγούμενες κυβερνήσεις.
Ο πρόεδρος της Πορτογαλίας Μαρσέλο Ρεμπέλο ντε Σόουζα, είχε την γεναιότητα να έρθει αντιμέτωπος με το αποικιοκρατικό παρελθόν της χώρας του. Η Πορτογαλία μετέφερε εκατομμύρια Αγκολέζους στη Βραζιλία ως σκλάβους για τις φυτείες των Πορτογάλων εποίκων.
Δεν μπορούμε να το βάλουμε κάτω από το χαλί ή σε ένα συρτάρι – Έχουμε υποχρέωση να ηγηθούμε αυτής της διαδικασίας
Χαρακτήρισε τις σχέσεις με τις πρώην αποικίες «πραγματικά εξαιρετικές» και αναφέρθηκε στη συνεργασία σε τομείς όπως η εκπαίδευση, η γλώσσα, ο πολιτισμός, η υγεία, εκτός από τη δημοσιονομική και οικονομική συνεργασία. Την Τρίτη, ο πρόεδρος άφησε να εννοηθεί η ανάγκη αποζημιώσεων, προκαλώντας έντονες επικρίσεις από δεξιά κόμματα, μεταξύ των οποίων ο μικρότερος εταίρος του κυβερνητικού συνασπισμού της Δημοκρατικής Συμμαχίας, το CDS-Λαϊκό Κόμμα και το ακροδεξιό Chega.
«Δεν μπορούμε να το βάλουμε κάτω από το χαλί ή σε ένα συρτάρι. Έχουμε υποχρέωση να πιλοτάρουμε, να ηγηθούμε αυτής της διαδικασίας (των αποζημιώσεων)», δήλωσε ο πρόεδρος στους δημοσιογράφους το Σάββατο. Η αποικιακή εποχή της Πορτογαλίας διήρκεσε περισσότερο από πέντε αιώνες, με την Αγκόλα, τη Μοζαμβίκη, τη Βραζιλία, το Πράσινο Ακρωτήριο, το Σάο Τομέ και Πρίνσιπε, το Ανατολικό Τιμόρ και ορισμένα εδάφη στην Ασία να υπόκεινται στην πορτογαλική κυριαρχία.
Η αποαποικιοποίηση των αφρικανικών χωρών και το τέλος της αυτοκρατορίας στην Αφρική συνέβη μόλις λίγους μήνες μετά την «Επανάσταση των Γαρυφάλλων» της Πορτογαλίας στις 25 Απριλίου 1974, που ανέτρεψε τη μακροβιότερη φασιστική δικτατορία στην Ευρώπη και εγκαινίασε τη δημοκρατία.
Στην κεντρική φωτογραφία, απεικονίζεται ο πίνακας «To πορτογαλικό δουλεμπορικό πλοίο Diligenté αιχμαλωτίζεται από το πλοίο H.M. Sloop Pearl με 600 σκλάβους στο πλοίο και μεταφέρεται στο Νασάου» του Χένρι Σάμιουελ Χόκερ. Αποτύπωσε το τραύμα του Μεσαίου Περάσματος (σ.σ. Το πέρασμα δούλων από την Αφρική στον Νέο Κόσμο) σε εικόνες υποσιτισμού και συνωστισμού.